Wielki atlas roślin Polski
OKRYTONASIENNE / RÓŻOWCE / RÓŻOWATE / Jarząb
Jarząb szwedzki
(Sorbus intermedia Pers)
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w Europie. W Polsce osiąga południową granicę; w stanie dzikim występuje tylko na Pomorzu - w lasach nad Bałtykiem, między Kołobrzegiem a Gdynią. Coraz częściej spotykany w lasach i zaroślach niemal całej Polski za sprawą rozsiewania się drzew uprawianych na terenach zieleni. W północnych i północno-wschodnich Niemczech i w zachodniej Polsce jest nierzadkim drzewem alejowym przy ulicach i w zadrzewieniach śródpolnych.
Gatunek rodzimy.
Pokrój
Wysoki krzew lub drzewo do 15 - 20 m o szerokiej, regularnej koronie.
Kora, pędy
Młode pędy szaro, filcowato owłosione, w drugiej połowie lata i jesienią nagie. Pąki zielonkawe lub brązowe, lepkie, owłosione na brzegach łusek. Kora szara do ciemnoszarej, często z delikatnym srebrzystym nalotem, gładka i lekko błyszcząca, jedynie u starych drzew może być płytko spękana i miejscami łuszczyć się cienkimi pasemkami.
Liście
Pojedyncze, eliptyczne lub odwrotnie jajowate, długości 6 - 10 cm, pierzastowrębne i piłkowane, z 5-8 parami nerwów, u podstawy szeroko klinowate, z wierzchu ciemnozielone, dolna strona liści szaro, filcowato owłosiona. Kształt liści bardzo zmienny.
Kwiaty
Obupłciowe, owadopylne, zebrane na końcach pędów w gęste, stojące podbaldachy o szerokości 8-12 cm. Pojedyncze kwiaty o średnicy 1-2 cm, kremowobiałe, nieprzyjemnie pachnące. Pręciki w liczbie 20, żółtawobiałe, słupek wielokrotny, dolny.
Okres kwitnienia: Maj - czerwiec.
Owoce
Nieduże, jabłkowate owocki zebrane w baldachowate owocostany. Pojedyncze owocki elipsoidalne lub kulistawe, o rozmiarach do 1.5 x 1cm. (nieco większe niż u jarząba pospolitego) posiadają efektowny, pomarańczowoczerwony kolor.
Korzeń
System korzeniowy głęboki, sercowaty, wytrzymały.
Siedlisko
Roślina ozdobna. Jarząb ten jest często uprawiany na terenie całego kraju. Mało wymagający w stosunku do gleby, jednak na siedliskach uboższych zwykle rośnie krzaczasto. Wymaga pełnego oświetlenia. Ozdobny jest ze względu na liście, regularną koronę, barwne owoce. Jest odporny na zarazę ogniową.